Iğdır Üniversitesi Serhat Teknoloji Geliştirme Bölgesi olarak faaliyete geçen Serhat Teknopark Genel Müdürü Doç. Dr. Metin Duyar, Teknoloji-Türkiye’ye konuştu. Duyar, Serhat Teknopark bünyesinde ana hedefleri arasında bölgesel Ar-Ge ekosistemi yaratmak ve faaliyete geçirilmesi planlanan; Zengezur Koridorunun yaratacağı ticari ivmenin içerisinde yer almak olduğunu vurguladı.
Serhat Teknopark hakkında kısaca bilgi verebilirmisiniz?
Serhat Teknopark, Tarım, Hayvancılık, Gıda, İmalat Sanayi, İnşaat, Kimya, Üretim Tekniği, Faydalı Araç Gereç, Malzeme, Yazılım, Bilgisayar, Bilişim Eğitim, Robotik, Gerçeklik ve Simülasyon Sistemleri ,Sağlık Teknolojileri alanında projelere öncelik veriliyor.
Serhat Teknoparkın faaliyete geçtiği Iğdır Üniversite’sinde; Bilgisayar, İnşaat, Makine ve Elektrik-Elektronik Mühendisliği gibi teknik bölümleri bulunuyor. 11 fakülte, 4 meslek yüksekokulu, 1 lisansüstü eğitim enstitüsü, 22 uygulama ve araştırma merkezi ile toplam 4568 ön lisans, 4839 lisans, 1523 yüksek lisans ve 70 doktora öğrencisi olmak üzere toplam 11.000 öğrencisi ve 466 akademik, 199 idari, 164 yardımcı personel bulunmaktadır. 2016 yılında hizmete açılan Araştırma Laboratuvarı Uygulama ve Araştırma Merkezi (ALUM)’dir.
Artvin Çoruh Üniversitesi; İşletme Fakültesi, Orman Fakültesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü ve Fen Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Artvin Meslek Yüksekokulu ve Mühendislik Fakültesi eğitim öğretim hizmetlerini yürütüyor. 2011 yılı içerisinde hizmete açılan ve sonradan Bilim-Tekonoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi (BİLTEKMER) çatısı altında toplanan bilim ve eğitim faaliyetlerinin daha modern ve rahat ortamda yapılmasına olanak tanıyan Merkezi Araştırma Laboratuvarları, araştırma-geliştirme işlevinin yanında, ilin ihtiyaçlarına yönelik analiz ve deneylerin yapılmasına da katkıda bulunuyor. Artvin Çoruh Üniversitesi Üniversitemiz Tıbbi ve Aromatik Bitkiler İhtisaslaşma Koordinatörlüğü (TABİK) ve Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Uygulama ve Araştırma Merkezi (TABMER) araştırmacılara hizmeti veriyor.
Serhat Teknopark firma seçiminde özellikle; Yapay zekâ ve makine öğrenmesi, nesnelerin interneti, bulut bilişim, Kuantum hesaplama, blok zinciri, siber güvenlik, otonom, AR/VR gibi önemli teknolojik alanları desteklemektedir.
Ana hedeflerinizden bahsedebilirmisiniz?
Serhat Teknopark’ın ana hedefi ”Bölgesel Ar-Ge Ekosistemi Yaratmak”. Teknoparkımızın ismini aldığı Serhat Bölgesi; Iğdır, Kars, Ardahan, Erzurum ve Ağrı illerini kapsayan bölgedir. Bu bölge İran, Nahcivan, Gürcistan ve Ermenistan ile geçişin olduğu bir konumda bulunuyor.
Serhat Teknopark’ın ana hedefi; serhat bölgesinde ar-ge ekosistemi oluşturarak; Üniversiteler, araştırma kurum ve kuruluşları ile üretim sektörlerinin işbirliğini sağlamak, bölge sanayinin uluslar arası rekabet edebilir ve ihracata yönelik bir yapıya kavuşturulmasına rehberlik etmek. Bu hedeflemede bölgede; teknolojik bilgi üretme, üründe ve üretim yöntemlerinde yenilik geliştirme, ürün kalitesi ve standardını yükseltmek, verimliliği arttırma, üretim maliyetlerini düşürme, teknolojik bilgiyi ticarileştirme, teknoloji yoğun üretim ve girişimciliği destekleme, küçük ve orta ölçekli işletmelerin yeni ve ileri teknolojilere uyumunu sağlama ana hedeflerimiz arasında yer alıyor.
Serhat Teknopark ayrıca; bölge illerine komşu; İran, Nahcivan, Gürcistan ve Ermenistan ile; teknoloji yoğun alanlarda yatırım olanakları yaratmak, araştırmacı ve akademisyenler arasında uluslararası işbirliği süreçleri başlatmak, teknoloji transferine imkan sağlamak ve yüksek/ileri teknoloji sağlayacak yabancı sermayenin ülkeye girişini hızlandıracak teknolojik alt yapı işbirliklerinin altyapısını oluşturmayı hedeflemektedir ki bu Serhat Teknopark’ın en önemli bölgesel avantajı olarak değerlendiriyoruz.
Serhat Teknopark’ın diğer önemli hedeflerinde birisi ise; faaliyete geçirilmesi planlanan; Zengezur Koridorunun yaratacağı ticari ivmenin içerisinde yer almak. Zengezur Koridoru, Azerbaycan ve Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasındaki stratejik öneme sahip bir geçit. Bu koridor, Nahçıvan sınır kapısından başlayarak Azerbaycan’a kadar devam eden 43 km uzunluğunda bir geçit. Üzerinde 4 büyük şehir bulunuyor ve burada toplam 392 bin nüfus var. Bu koridor Azerbaycan’ın ana toprakları ile Nahçıvan’ı birbirine bağlarken aynı zamanda Nahçıvan’ın dış dünyaya erişimini sağlayacaktır. Bu nedenle Zengezur Koridoru Serhat Teknopark’ın bölgesel etki alanında önemli bir koridor olarak görülmektedir.
Teknokentler ve girişimler için 2023 yılı değerlendirmenizi alabilirmiyiz?
Türkiye’de, teknoloji yoğun endüstrilerin ve yenilikçi projelerin gelişebileceği ortamlar yaratmayı amaçlayan politikalarda sürdürülebilir yapının kurulmuş olması önemlidir ve bu Teknoparkların Ar-Ge merkezlerinin, teknoloji şirketlerinin ve yeni kurulan girişimlerin daha kolay destek bulmasına olanak sağlamıştır.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı; inovasyonu ve ekonomik büyümeyi teşvik etmek için proaktif olarak teknoparkları teşvik ediyor ve girişimcilik faaliyetlerini destekliyor. 2023 yılı içerisinde bunu çok açık bir şekilde gördük. Özellikle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ar-Ge Teşvikleri Genel Müdürlüğü’nün AR-GE ekosistemine olan hakimiyeti ve titiz zamanlamalara bağlı çalışmaları Türkiye’deki teknoparkların başarısında en önemli belirleyici olarak değerlendiriyoruz.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın çeşitli programlar ve teşvikler aracılığıyla teknoparkları ve inovasyon girişimlerini aktif olarak desteklemesi, yeni vergi teşvikleri, bağışlar, araştırma ve geliştirme faaliyetlerine ilgiyi de oldukça arttırdı. Sağlanan yenilikçi teşviklerin; Türkiye’de teknoloji, biyoteknoloji ve bilgi teknolojisi de dahil olmak üzere çeşitli sektörlerde giderek artan sayıda startup ürettiği de görülüyor.
2023 yılında Yapay zekâ ve makine öğrenmesi, nesnelerin interneti, bulut bilişim, Kuantum hesaplama, blok zinciri, siber güvenlik, otonom, AR/VR gibi önemli teknolojik alanlar daha çok öne çıktı ve bunun 2024 yılında da devam edeceği öngörüsünü taşıyoruz.
Teknokentler ve girişimler için 2023 yılı değerlendirmenizi alabilirmiyiz?
Serhat Teknopark 2024 yılında, bölge üniversitelerin AR-GE kapasitelerini arttırmaya ve işbirliklerini geliştirmeye odaklanarak; eğitimler, bilgi günleri, mentorluk programları, hızlandırıcılar, ticaret heyetleri ve ulusal-uluslararası programlar gibi çeşitli faaliyetlerle ağırlık verecek.
Ayrıca; bölge illerine komşu; İran, Nahcivan, Gürcistan ve Ermenistan teknoparkları ile işbirliği geliştirme süreçlerini arttırarak; teknoloji yoğun alanlarda yatırım olanakları yaratmak, araştırmacı ve akademisyenler arasında uluslararası işbirliği süreçleri başlatmak, teknoloji transferine imkan sağlamak ve yüksek/ileri teknoloji sağlayacak yabancı sermayenin ülkeye girişini hızlandıracak teknolojik alt yapı işbirliklerinin altyapısını oluşturmaya yönelik görüşmelere hız vereceğiz.
Serhat Teknopark olarak 2024 yılı için diğer bir planı ise Iğdır’a komşu; İran, Nahcivan, Ermenistan arasında ve Türkiye sınırları içerisinde ”Serbest Ticaret Bölgesi Kurulması Projesi”ni hayata geçirmek için işbirliği sürecini başlattık. Teknopark tarafında geliştirilen bu proje ile Planlanan ”Serbest Ticaret Bölgesi Kurulması” bölgenin ar-ge ekosistemini de önemli oranda hareketlendirecek ve ülkeler arasında işbirliğini tetikleyeceği düşünüyoruz.