Web3 alanında Türkiye’de nitelikli insan gücünün oluşabilmesi için eğitim faaliyetleri gerçekleştiren web3 Teknolojileri Derneği Başkan Yardımcısı Muzaffer Hayta, teknoloji-turkiye’nin sorularını yanıtladı. Türkiye’de web3 konularını ve bugüne kadar gerçekleştirilen faaliyetlerini anlatan Muzaffer Hayta, “Bu süreç çok hızlı ilerliyor. Eskiden 50 yılı alan büyük gelişmeler, artık günümüzde aylar içerisinde gerçekleşebiliyor. Bundan dolayı, hiç durmadan kendimizi geliştirmeliyiz ve teknoloji en iyi kullanan ‘ülke’ olma yolunda hızla ilerlemeliyiz” dedi.
web3 derneği olarak hedeflerinizden bahsedebilir misiniz?
Türkiye’de nitelikli insan gücünün oluşabilmesi için eğitim faaliyetleri gerçekleştirmek, ekosistemi oluşturmak ve Web3.0 dünyasında ülke olarak hep birlikte söz sahibi olabilmek istiyoruz. Bu kapsamda, lise ve ortaokul çağındaki genç arkadaşlarımız dahil olmak üzerinde 70’den fazla üniversite topluluğu ile dirsek temasında çalışmalar yapıyor; yapılan çalışmaların her birine destek vermeye çalışıyoruz.
Gençlerin bu alana olan ilgisi müthiş. Biz de onları doğru bir şekilde yönlendirip; ekosistem içerisinde en faydalı olabilecekleri şekilde kendilerini geliştirebilmeleri için yardımcı oluyoruz.
Blokzincir ve web3 kavramlarını Türkiye’de yaygınlaştırmak için neler yapmalıyız veya neler yapmaya devam etmeliyiz?
Halihazırda kripto yatırımcılarının sadece yüzde 3 kadarının blokzincir teknolojilerinden haberdar olduğuna dair raporlar yayınlamıştık. Bu alanda bilinirliği arttırmak adına, zirveler ve etkinlikler düzenliyoruz. Geçtiğimiz yıl BTK’da Sürdürülebilir Web3 Zirvesi düzenledik. Bu zirvede, Birleşmiş Milletlerin 17 kalkınma planı atıfta bulunarak, dünyamızı daha iyi bir hale getirmek için çözülmesi gereken sorunlara üniversite öğrencileriyle birlikte blokzincir teknolojisi kullanarak çözümler aradık.
Toplamda 17 üniversite’den 800’den fazla öğrencinin katılımıyla gerçekleştirdiğimiz etkinlik, Web3 kavramının hayatımızın gerçekten her alanında nasıl olabileceğini tekrardan göstermiş oldu. Akabinde de Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi tarafından Türkiye’nin ilk resmi Blokzincir Hackaton’u olan “Digiathon” düzenlendi. Bu yarışmada, blokzincir kullanarak e-devlet sistemini için 24 takım proje geliştirdi. Bu takımların bir çoğu ile halihazırda web3 derneği aynı ekosistemde daha önce bulunmuş olmanın verdiği ayrı bir mutluluk vardı.
Henüz çok erken aşamada olan bu kavramların Türkiye’de adaptasyonu sağlandıktan sonra ülkemizi nasıl bir gelecek bekliyor?
Öncelikle şunu rahatlıkla söyleyebilirim, bu ekosistemde bencillik neredeyse yok. Bilgiye erişmek, ücretsiz onlarca eğitimi yakalayabilmek çok mümkün.
Herkes birbiriyle ellerinde olan bilgiyi en iyi şekilde paylaşabilmek adına adeta yarışıyor.
Ayrıca dönem olarak, Facebook’un ilk kurulduğu yılların “blokzincir” devrindeyiz. Bir yandan blokzincir teknolojilerinin tarihi gelişimine tanıklık ederken, bir yandan da her kesimden gençlerin sürecin doğrudan içinde olduğunu görmek geleceğe dair umutlarımızı daha da çok yeşertiyor. Çünkü web3 demek “özgürlük” demek. Özgür internet demek. Bu sürecin en başındayken bu kadar içinde olmak kesinlikle önümüzdeki 5-10 yıl içerisinde ülkemize katma değer olarak dönecektir.
İnterneti modem olarak kolumuza taksalar kabul edeceğimiz, evimizdeki neredeyse tüm cihazların yavaş yavaş internetler çalışmaya başlaması, internetin gerçek anlamda “bize ait olması” gerekliliğini zorunlu hale getiriyor. Özellikle bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde web3 teknolojilerinin yaygınlaşması, gelecekte karşımıza gelebilecek olan olası engellemeleri de kaldırmış oluyor.
Twitter, bu konuda verilebilecek en güzel örneklerden biri. Elon Musk, istediği zaman eski eşinin hesabını kapatabiliyor. Çünkü merkeziyetçi ve kullanıcıların hesapları için “sahiplik” kavramı söz konusu değil.
Gün geçtikçe bu tarz problemlerin farklı platformlarda daha da fazla artış göstermesi web3 teknolojilerinin kullanımını zorunlu hale getirerek, merkeziyetsiz web3 uygulamalarının kullanımının yaygınlaşmasını sağlayacaktır.
Böylelikle ülkemizde bu alanda kendini ispatlamak isteyen girişimlerin önü daha da açılacaktır.
Global anlamda birçok firma Asya’da yatırım yapmaya başladı. Türkiye bu yatırımları çekmek için neler yapmalı?
İstanbul Blockchain Week gibi marka değeri yüksek etkinliklerin sayılarını arttırmak Türkiye’yi bu konuda ön plana çıkarabilir. Bu soruya keskin bir cevap vermek zor. Çünkü söz konusu “yatırım” olduğunda değişken çok fazla oluyor. Ama olumlu anlamda örnek vermek gerekirse eyfel kulesi üzerinden bir örnek vermek isterim. Çin’de eyfel kulesinin birebir aynısını inşa ettiler. Özellikle Çinli yerel halk tarafından yoğun ilgiyle karşılacağı düşünülürken sonuç tam bir hezimet oldu. İlgi görmedi ve neredeyse atıl hala gelmek üzere olduğu söyleniyor.
Burada ki mesaj çok açık, insanlar eyfel kulesi’ni bir demir yığınını görmek için Paris’e gitmiyorlar. İnsanlar onu, Fransa’da oradaki tarihsel doku ile birlikte görmek istiyor.
Biz de Türkiye’ye web3 teknolojilerinin devasa bir silikon vadisi’ne dönüştürebilirsek bu alandaki yatırımların artış göstermesi olası.
Kripto güvenilir mi? Güvenilir ise neden?
Teknoloji açısından ele alırsak en büyük tehdit yüzde 51 saldırısı olarak tanımladığımız bir saldırı türü. Yani, saldırgan ağı manipüle edebilmek için ağın yüzde 51’ine sahip olmalı. Burada da özet geçecek olursa şöyle bir handikap açığa çıkıyor. Kötü amaçlarla sistemin yüzde 51’in ele geçirildiği varsayılırsa, saldırgan bir nevi kendi ayağına sıkmış olacak. O ağdaki işlemlerin durması, ağın tamamen kullanılamaz hale gelmesi en büyük zararı o saldırana verecektir. Bu konunun uzmanlarının detaylı bir çok açıklamalarına internet kaynaklarında erişebilmek mümkün.
Güvenlik açısından bir diğer konu ise kullanıcıların kripto cüzdanlarını güvenilir olmayan websitelerine giriş yapmak süretiyle kaptırmaları. Bu sebepten ötürü kripto dünyasında güvenlik zafiyetleri çoğunlukla kullanıcıların kendi hatalarından kaynaklanmakta; çeşitli phishing/oltalama yöntemlerine rahatlıkla aldanabilmektedirler. Çözüm olarak, bu alanda yatırım yapmaya başlamadan önce kullanmanız gereken araçları, web sitelerini iyi okuyup öğrenmek, gizli kodlarınızı daima dijital ortam dışında bildiğiniz sağlam yerlerde saklamak.
